Khớp cắn ngược là một dạng sai lệch khớp cắn thường gặp ở trẻ. Tình trạng này không chỉ làm cho răng của trẻ lệch lạc, mất thẩm mỹ khi trẻ trưởng thành mà nó còn gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe răng miệng và cung hàm nếu không được kịp thời điều trị. Chính vì vậy ngay từ những dấu hiệu ban đầu của khớp cắn ngược, cha mẹ cần nhận biết để đưa trẻ tới gặp bác sĩ ngay từ sớm, từ đó có phương án điều trị kịp thời.
Mục lục
Khớp cắn ngược ở trẻ nhỏ là gì?
Khớp cắn ngược ở trẻ nhỏ là tình trạng bị sai lệch về tương quan giữa hai hàm răng. Nguyên nhân của tình trạng này là do vấn đề cấu trúc xương. Nó có thể xảy ra ngay từ khi còn hệ răng sữa hoặc trong giai đoạn trẻ mọc răng vĩnh viễn.
Trẻ bị khớp cắn ngược thường có những đặc điểm như sau:
- Sự tương quan giữa phần trán, mũi và cằm bị lệch. Khi nhìn nghiêng khuôn mặt thường có điểm gãy, cằm bị hô ra.
- Nhóm răng hàm dưới trùm lên nhóm răng cửa của hàm trên.
- Vòm hàm trên quá nhỏ so với vòm hàm dưới
- Giữa răng nanh và răng cửa có khoảng cách. Trẻ bị khớp cắn ngược càng nặng thì khoảng cách giữa chúng càng lớn
Nguyên nhân dẫn tới khớp cắn ngược ở trẻ em
Khớp cắn ngược có 2 loại là do răng hoặc do xương. Cả hai trường hợp này đều do một trong những nguyên nhân dưới đây:
- Nguyên nhân bẩm sinh: Do di truyền từ ông bà, cha mẹ sang đời con cháu
- Mất răng sữa sớm: Nếu trẻ bị mất răng sữa quá sớm sẽ làm ảnh hưởng tới quá trình mọc răng vĩnh viễn sau này. Nếu như răng cửa hàm dưới của trẻ mọc trước sẽ làm cho răng cửa hàm trên khó để mọc vượt ra ngoài, gây nên tình trạng khớp cắn ngược.
- Do trẻ có những thói quen xấu như mút tay, đẩy lưỡi, nghiến răng… Những thói quen này nếu không được ngăn chặn và sửa chữa kịp thời có thể gây ra tình trạng sai khớp cắn và rất có thể là khớp cắn ngược.
Những tác hại của khớp cắn ngược với trẻ
Có thể nói khớp cắn ngược gây nên những tác hại không tốt đối với sức khỏe răng miệng của trẻ, không chỉ vậy còn làm giảm tính thẩm mỹ khuôn mặt, ảnh hưởng tới quá trình ăn nhai, ngoài ra còn khiến trẻ bị phát âm sai lệch.
Gây mất thẩm mỹ khuôn mặt: Ở độ tuổi còn nhỏ có thể trẻ vẫn chưa nhận thức được nhiều về thẩm mỹ. Tuy nhiên khi đến độ tuổi dậy thì, đây có thể là một trong những yếu tố tác động lớn tới tâm lý của trẻ. Nó sẽ khiến trẻ bị tự tin, ngại giao tiếp đối với mọi người từ đó bỏ lỡ nhiều cơ hội trong cuộc sống.
Khó khăn trong việc ăn nhai: Khớp cắn bị sai lệch sẽ làm cho mặt ăn nhai của hai hàm răng không khít với nhau, từ đó gây khó khăn cho trẻ khi ăn nhai. Thức ăn lúc này không được nghiền nát đã đi xuống dạ dày sẽ gây áp lực cho hệ tiêu hóa, lâu dần có thể làm đau dạ dày hoặc dẫn tới một số bệnh lý về đường ruột.
Ảnh hưởng tới khả năng phát âm: Cấu trúc hai hàm bị sai lệch vì vậy những trẻ bị khớp cắn ngược thường khó phát âm, bị tật nói ngọng. Lâu dần có thể ảnh hưởng tới khả năng giao tiếp khi trưởng thành.
Xem thêm: Nhìn tướng răng cửa đoán vận mệnh, tính cách của bạn
Khi nào nên niềng răng điều trị khớp cắn ngược cho trẻ?
Để ngăn chặn những tác hại của khớp cắn ngược đối với trẻ nhỏ, ngay từ khi trẻ bắt đầu thay chiếc răng sữa đầu tiên ba mẹ nên đưa trẻ tới địa chỉ nha khoa uy tín để thăm khám và có biện pháp điều trị cho phù hợp.
Việc niềng răng nên được thực hiện càng sớm càng tốt. Ở giai đoạn trẻ vẫn còn răng sữa, chưa mọc hết răng vĩnh viễn bác sĩ đã có thể thực hiện việc chỉnh nha. Người ta gọi đó là tiền chỉnh nha. Chỉnh nha trong giai đoạn này có thể giúp việc điều hướng răng vĩnh viễn mọc lên đúng vị trí, ngoài ra còn dùng các khí cụ cần thiết ví dụ như hàm facemask tác động tới xương hàm giúp kìm hãm hoặc kích thích để chúng phát triển phù hợp nhất.
Theo các chuyên gia việc niềng răng ở độ tuổi càng sớm sẽ càng mang lại hiệu quả cao, do lúc này xương hàm vẫn đang phát triển nên dễ dàng điều chỉnh các sai lệch do răng và xương gây ra. Tuổi càng cao việc điều trị niềng răng sẽ càng lâu và có thể không đạt hiệu quả tốt như khi niềng răng từ sớm.
Xem chi tiết: Tiền chỉnh nha cho trẻ là gì? Có nên chỉnh nha sớm cho trẻ?
Các giai đoạn lý tưởng để niềng răng điều trị khớp cắn ngược cho trẻ
Giai đoạn từ 6 – 9 tuổi
6 tuổi là thời điểm chiếc răng sữa đầu tiên của trẻ được thay thế bằng răng vĩnh viễn. Từ 6 – 10 tuổi là giai đoạn trẻ đang trong quá trình thay răng, có cả răng sữa và răng vĩnh viễn. Vì thế khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu khớp cắn ngược, cha mẹ cần đưa trẻ tới gặp bác sĩ để điều chỉnh răng về đúng vị trí. Đặc biệt khi điều trị chỉnh nha trong giai đoạn này sẽ mang lại hiệu quả cao nhất, khớp cắn hoàn hảo với cung hàm cân đối.
Các phương pháp chỉnh nha sớm cho trẻ có rất nhiều, trong số đó Invisalign First là phương pháp chỉnh nha hiện đại nhất, giúp trẻ có trải nghiệm niềng răng nhẹ nhàng và hoàn toàn không gây ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày.
Những lợi ích khi điều trị Invisalign First (điều trị giai đoạn 1):
- Ngăn chặn không để các vấn đề về khớp cắn hiện tại trở nên tồi tệ hơn
- Điều chỉnh các răng móm về đúng vị trí trên cung hàm
- Giúp cải thiện nụ cười
- Loại bỏ các thói quen xấu của trẻ như đẩy lưỡi, mút ngón tay,…
- Giúp cho việc điều trị ở giai đoạn 2 được dễ dàng và nhanh chóng hơn
Giai đoạn phát triển từ 11 – 16 tuổi
Đây được coi là giai đoạn vàng để thực hiện niềng răng cho trẻ. Ở giai đoạn này, răng vĩnh viễn đều đã mọc hết và phát triển ổn định trên cung hàm. Cha mẹ có thể phát hiện rõ tình trạng khớp cắn ngược của con và cho con niềng răng để có hiệu quả tốt nhất. Nếu như trẻ đã được thực hiện tiền chỉnh nha trong giai đoạn một như đã diễn tả ở trên thì quá trình điều trị khớp cắn ngược ở giai đoạn này sẽ trở nên nhanh chóng và đơn giản hơn.
Bên cạnh đó việc niềng răng ở độ tuổi này còn giúp hạn chế tối đa việc nhổ răng, thậm chí không cần nhổ răng. Nếu để quá muộn mới niềng răng thì việc điều trị sẽ lâu hơn, tốn kém hơn và còn khiến trẻ đau hơn.
Tại Nha khoa Thúy Đức có 4 loại mắc cài được sử dụng từ hai thương hiệu lớn 3M và Ormco của Mỹ như sau:
Mắc cài kim loại truyền thống (Mini Diamond)
Niềng răng mắc cài truyền thống sử dụng mắc cài gắn cố định trên răng, dây cung được cố định trong rãnh mắc cài nhờ hệ thống dây thun buộc đàn hồi. Nhờ có mắc cài và dây cung giúp dịch chuyển răng vào đúng vị trí trên cung hàm.
Ưu điểm:
- Kết quả niềng răng tốt và chi phí hợp lý khi điều trị hiệu quả các trường hợp hô, vẩu, móm…từ nhẹ đến nặng nhờ hệ thống khí cụ dây cung, mắc cài…
Nhược điểm:
- Gây đau và khó chịu cho người đeo niềng
- Có thể gây tổn thương các mô mềm trong khoang miệng
- Tính thẩm mỹ kém nhất trong các loại mắc cài
Mắc cài kim loại tự buộc (Damon Q2)
Khác với mắc cài truyền thống, mắc cài tự buộc được thiết kế hệ thống chốt đóng mở linh động giúp cố định dây cung thay vì dùng chun như mắc cài truyền thống. Dây chun trượt tự do trong rãnh mắc cài giúp lực tác động được đều và ổn định, giảm tối đa lực ma sát.
Có nhiều loại mắc cài tự động nhưng Thúy Đức chỉ sử dụng mắc cài tự đọng Damon Q2 của Mỹ với những ưu điểm vượt trội như:
Ưu điểm:
- Thời gian niềng nhanh hơn
- Số lần tái khám định kỳ ít hơn so với mắc cài truyền thống
- Giảm tình trạng bung, tuột mắc cài
- Vệ sinh dễ dàng hơn nhờ thiết kế bo tròn
- Giảm cảm giác đau nhức khi đeo
- Có tính thẩm mỹ cao hơn mắc cài kim loại truyền thống
Nhược điểm:
- Giá thành cao hơn mắc cài kim loại truyền thống
- Tính thẩm mỹ thấp hơn các loại mắc cài sứ
Mắc cài sứ (Symetri Clear)
Mắc cài sứ tương tự như mắc cài kim loại truyền thống tuy nhiên chất liệu mắc cài là sứ có màu giống với màu răng hoặc pha lê có màu trong suốt.
Ưu điểm:
- Có tính thẩm mỹ cao hơn, giúp bạn cảm thấy tự tin hơn khi đeo niềng
Nhược điểm:
- Giá thành cao hơn mắc cài kim loại truyền thống
- Dày hơn mắc cài kim loại
Mắc cài sứ tự buộc (Damon Clear 2)
Mắc cài sứ tự buộc có cấu tạo tương tự mắc cài kim loại tự buộc, khác biệt ở chất liệu mắc cài: được làm từ sứ nên có tính thẩm mỹ cao hơn.
Ưu điểm:
- Lực tác dụng lên răng ổn định
- Tính thẩm mỹ cao, chất liệu sứ không bị bám màu
- Chịu lực tốt, khó bị vỡ
- X2 lực điều khiển xoay giúp thời gian niềng răng nhanh hơn và cho kết quả tối ưu hơn.
Nhược điểm:
Chi phí cao hơn so với các loại mắc cài khác
Niềng răng Invisalign Teen
Invisalign Teen là phương pháp niềng răng dành riêng cho các bạn tuổi Teen. Phương pháp này sử dụng các khay niềng trong suốt được thiết kế riêng cho từng cá nhân. Trẻ có thể dễ dàng tháo ra lắp vào rất nhanh chóng, hơn nữa tính thẩm mỹ cao, không ai biết trẻ đang niềng răng. Với phương pháp này các bạn niềng răng ở lứa tuổi Teen không phải tự ti về một nụ cười “đầy kim loại” và có thể vui chơi tự tin và thoải mái.
Những điểm đặc biệt của Invisalign Teen:
- Tính năng M.A (mandibular advancement – trượt hàm dưới ra trước): Giúp can thiệp sớm tới xương hàm, dùng để điều trị các trường hợp hàm dưới bị kém phát triển hay còn gọi là lẹm cằm. Trẻ có thể vừa niềng răng vừa trượt hàm dưới cùng một lúc.
- Tạo chỗ cho răng mọc: Nếu trẻ vẫn chưa mọc đủ hết răng vĩnh viễn, các khay Invisalign sẽ vừa di chuyển răng sai lệch vừa giữ khoảng trống thích hợp để răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí.
- Chỉ số tuân thủ màu xanh: Trên mỗi khay Invisalign Teen đều có một chấm nhỏ màu xanh gọi là chỉ số tuân thủ. Nếu đeo đủ thời gian chấm màu xanh sẽ chuyển dần về không màu. Điều này sẽ giúp cho bác sĩ và cha mẹ biết được trẻ có đeo đủ thời gian quy định hay không từ đó điều chỉnh lại cho phù hợp
Có thể nói việc niềng răng điều trị khớp cắn ngược sẽ cho trẻ đạt hiệu quả cao và tiết kiệm thời gian, chi phí nếu được thực hiện càng sớm càng tốt. Chính vì vậy cha mẹ hãy cho trẻ đi thăm khám tại nha khoa uy tín ngay khi trẻ bắt đầu thay chiếc răng sữa đầu tiên để kịp thời phát hiện sai lệch và có phương pháp điều trị phù hợp nhé!
Nếu có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc liên quan đến vấn đề niềng răng, bạn hãy gọi đến số HOTLINE 086.690.7886 – 093 186 3366 hoặc bạn có thể đăng ký tư vấn (miễn phí) với bác sĩ Đức AAO để được hỗ trợ sớm nhất nhé ĐĂNG KÝ